Soal dan Pembahasan Termokimia Kelas XI IPA

Soal 1.
 Diketahui  H2O(l)           H2O(g)      ΔH = + 40 kJ/mol, berapakah kalor yang diperlukan untuk penguapan 4,5 gram H2O (Ar H = 1,0 Ar O = 16) ?.
Pembahasan :
Mr H2O = 18 g/mol
Massa H2O = 4,5 gr
Mol H2O = 4,5 g/18 g mol-1  = 0,25 mol
ΔH = Q/n
Q = ΔH x n
   = + 40 kJ/mol x 0,25 mol
= + 10 kJ

Soal 2.
Berapakah kalor yang dihasilkan pada pembakaran 4,48 Liter gas karbon standar sesuai reaksi sbb:
C(g)  +  O2(g)          CO2(g)    ΔH = -394 kJ/mol
Pembahasan :
Mol pembakaran gas karbon = 4,48 L/22,4 Lmol-1
                                            = 0,2 mol
ΔH = Q/n
Q = ΔH x n
   = -394 kJ/mol x 0,2 mol
Q   = 78,8 kJ
Soal 3.
C(g)  +  O2 (g)           CO2 Î”Hof = -393,5 kJ/mol menghasilkan 22 gr CO2, berapakah kalor yang diperlukan untuk menghasilkan gas CO2 tersebut?
Pembahasan :
mol CO2 = Massa/Mr
                = 22 gr/44g mol-1
                =0,5 mol
ΔH = Q/n
Q = ΔH x n
    = -393,5 kJ/mol x 0,5 mol
Q    = – 196,75 kJ
Soal 4.                                                                                                                         
Bila diketahui energi ikatan rata-rata N-H pada NH3 = 391 kJ/mol, H-H = 435 Kj/mol, energi ikatan rata-rata rangkap tiga N= 946 kJ/mol, maka entalpi pembentukan gas NH3 adalah….
Pembahasan :
N2 + 3H           2NH3
ΔH = Σ energi ikatan rata2 reaktan  – Σ energi ikatan rata2 produk
      =     (1 (946 kJ/mol + 3 (435 kJmol)   – (2×3 (391 kJ/mol))

    = 946 kJ/mol + 1305 kJ/mol – 2346 kJ/mol
    = 2251 kJ/mol – 2346 kJ/mol
ΔH = – 95 kJ/mol  (ini untuk 2 mol NH3)
ΔH untuk 1 mol = -95 kJ/mol/ 2mol = – 47,5 kJ/mol

Soal 5
Diketahui reaksi –reaksi :
1.      (s)  +  ½ O2 (g)                CO(g)    ΔH = – a kJ
2.      2CO(s)  +  O2(g)                2CO(g)   Î”H = – b kJ
3.      C(s)  + O2(g)                      CO(g)   ΔH = – c kJ
Menurut hukum Hess, hubungan antara a,b, dan c diberikan oleh ungkapan..
a.       a = ½ b + c            c. 2c = 2a + b         e. ½ b = 2a + c

b.      2c = 2a + b           d. c = 2a + ½ b
Pembahasan :
Ambil persamaan 2 dan 3 lalu eliminasikanlah kedua persamaan tersebut :
2CO(s)  +  O2(g)                2CO(g)                    Î”H = – b kJ     (x  1  )
CO(g)                     C(s) + O2(g)                           Î”H =   c kJ     (x   2 )
Sehingga menghasilkan persamaan :
2CO(s)  +  O2(g)           2CO(g)      Î”H = – b kJ
2CO(g)              2C(s)  +  2O2(g)      Î”H = 2c kJ

Sehingga menghasilkan persamaan :
2CO(s) + O2 (g)            2C(s)  +  2O2(g)  ΔH = – b + 2c
Lalu eliminasikan kembali dengan persamaan 1:
2CO(s) + O2 (g)        2C(s)  +  2O2(g)  ΔH = – b + 2c      (x 1)
C(s)  +  ½ O2(g)        CO(g)      ΔH = – a                          (x2)

2CO(s) + O2 (g)       2C(s)  +  2O2(g)  ΔH = – b + 2c       
2C(S)  + O2(g)         2CO(g)               Î”H = – 2a

Sehingga menghasilkan persamaan :
2CO(s)             2CO(g)          ΔH  = – b + 2c – 2a
ΔH = – b + 2c -2a
Jawabannya :   2c = 2a + b

Soal 6.
Diketahui :
1.      2H2(g)  + O2(g)          2H2O(l)          Î”H = – 572 kJ
2.      2H2(g)  + O2(g)          2H2O(g)         Î”H = – 484 kJ
3.      H2O(l)                   H2O(s)                   Î”H = – 5,9 kJ
Perubahan entalpi dari es menjadi uap air adalah …..
Eliminasikan persamaan 1 dan 3
H2O(s)          H2O(l)                      Î”H = 5,9 kJ       (x  2 )
2H2O(l)         2H2(g) + O2(g)           ΔH = 572 kJ     ( x 1 )
Sehingga menghasilkan persamaan :
2H2O(s)          2H2O(l)                 Î”H = 11,8 kJ
2H2O(l)        2H2(g)  + O2(g)       ΔH = 572 kJ
2H2O(s)               2H2(g)   +   O2(g)   ΔH = 583,8 kJ
Lalu eliminasikan kembali persamaan tersebut dengan persamaan ke 2
2H2O(s)                       2H2(g)   +   O2(g)    Î”H = 583,8 kJ
2H2(g)  + O2(g)          2H2O(g)                 Î”H  =  – 484 kJ
Sehingga menghasilkan persamaan akhirnya ..
2H2O(s)                    2H2O(g)                        Î”H = + 99,8 kJ